Ga naar de hoofdcontent
Methode

Richtlijnontwikkeling voor kwaliteitsverbetering in de zorg

Kwaliteitsstandaarden is de verzamelnaam voor richtlijnen, zorgmodules en zorgstandaarden voor het hele zorgproces of een deel daarvan. Ze beschrijven wat goede zorg is. En dragen bij aan verbetering en borging van de zorgkwaliteit.

Interessant voor:

  • zorgprofessionals
  • patiëntenvertegenwoordigers 

Aanbevolen bij:

  • richtlijnontwikkeling
  • ontwikkeling van zorgstandaarden en zorgmodules 

Richtlijn

Een richtlijn bestaat uit een tekst met aanbevelingen inclusief onderbouwing, verantwoording en samenvatting. De aanbevelingen komen voort uit:

  • systematische samenvattingen van wetenschappelijk onderzoek
  • expertise en ervaringen van zorgprofessionals én patiënten

Een richtlijn beschrijft de aanbevelingen die de werkgroep doet op basis van literatuuronderzoek en expertise en ervaringen met knelpunten in de praktijk. Ze zijn bedoeld voor zorgprofessionals en patiënten, als hulpmiddel bij beslissingen en keuzes in de praktijk.

Zorgprofessionals gebruiken richtlijnen ook om hun kennis bij te houden, voor onderwijs en nascholing en voor het opstellen van samenwerkingsafspraken. Patiënten kunnen in de patiëntenversie bij de richtlijn nalezen wat zij kunnen verwachten van de zorg. 

Zorgmodule

Een zorgmodule is een universeel ‘brokje’ richtlijn, meestal voor 1 thema, dat toepasbaar is als onderdeel van grotere richtlijnen of zorgstandaarden. ‘Stoppen met roken’ is bijvoorbeeld een module die past in de richtlijn cardiovasculair risicomanagement, maar ook in de richtlijnen voor diverse longaandoeningen.

Zorgstandaard

Een zorgstandaard beschrijft vanuit patiëntenperspectief waar goede zorg aan moet voldoen. Hij beschrijft het gehele zorgproces, van preventie, diagnose, behandeling, zelfmanagement tot de wijze waarop deze zorg georganiseerd wordt. Zorgstandaarden zijn gebaseerd op richtlijnen en wetenschappelijke inzichten.

Blauwdruk cliëntenparticipatie in richtlijnontwikkeling

De blauwdruk ‘Patiëntenparticipatie in richtlijnontwikkeling’ is een instrument voor richtlijnmakers om het patiëntenperspectief effectief en efficiënt op te nemen in (evidence-based) richtlijnen.

Er zijn 5 essentiële fasen waarin patiënten kunnen en willen participeren:

  • Voorbereiding
  • Knelpuntenanalyse, afbakenen onderwerp en opstellen uitgangsvragen
  • Ontwikkeling conceptrichtlijn: literatuuronderzoek en formuleren van aanbevelingen
  • Externe consultatie
  • Disseminatie, implementatie en indicatoren-ontwikkeling

Handleiding richtlijnontwikkeling voor patiëntenvertegenwoordigers

Een praktische handleiding voor patiëntenvertegenwoordigers die deelnemen aan richtlijnontwikkeling. Vooral bedoeld als eerste kennismaking en naslagwerk.

De handleiding beschrijft:

  • hoe een richtlijn tot stand komt
  • welke taken patiëntenvertegenwoordigers hebben bij de ontwikkeling van een richtlijn
  • hoe het patiëntenperspectief daarin een plaats krijgt

Leidraad voor kwaliteitsstandaarden door Advies- en expertgroep Kwaliteitsstandaarden (AQUA)

De leidraad voor kwaliteitsstandaarden geeft partijen in de zorg handvatten voor de wijze waarop kwaliteitsstandaarden idealiter tot stand komen en hun weg vinden in de praktijk.  
Ook geeft de leidraad aan welke instrumenten een goede kwaliteitsstandaard compleet maken, zoals bijbehorende meetinstrumenten (indicatoren) en patiëntenversie/-informatie.

Toetsingskader

Het Zorginstituut stimuleert en ondersteunt de ontwikkeling van kwaliteitsstandaarden, informatiestandaarden en meetinstrumenten.

De partijen in de zorg (organisaties van cliënten, zorgaanbieders en zorgverzekeraars) zijn samen verantwoordelijk voor het ontwikkelen van deze kwaliteitsproducten.

Als zij een kwaliteitsstandaard, informatiestandaard of meetinstrument aan het Zorginstituut aanbieden, beoordeelt het instituut met de criteria uit het Toetsingskader kwaliteitsstandaarden, informatiestandaarden en meetinstrumenten 2018 of dit product opgenomen kan worden in het Register. 

Bestanden

Is een document niet meer via de link beschikbaar? Neem contact met ons op. Het document dat je opvraagt, voldoet niet aan de eisen voor digitale toegankelijkheid (WCAG). Daarom bieden wij het niet zelf aan via Participatiekompas.

Ook interessant