Handreiking gezondheidsvaardigheden en medezeggenschap

Als je patiënten en cliënten wilt laten participeren, moet je ze de gelegenheid geven. Niet alleen om aan te schuiven, maar ook om écht mee te praten. Dat vraagt om begrijpelijke informatie en communicatie.

Voor veel mensen is de gezondheidszorg moeilijk te begrijpen. Laat staan dat ze erover kunnen meepraten. Hoe zorg je dat ook mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden participeren?

Deze handreiking biedt met name cliëntenraden van eerstelijnsorganisaties werkvormen en instrumenten om de toegankelijkheid van de zorg voor en betrokkenheid van mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden te verbeteren. De handvatten zijn bovendien zinvol voor iedereen die met patiënten of cliënten samenwerkt.

Interessant voor:

• cliëntenraden (eerstelijns)
• patiëntenorganisaties
• zorgprofessionals

Aanbevolen bij:

• patiënten- en cliëntenparticipatie in de breedte
• aandacht voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden

Maak participatie inclusief

Bijna 1 op de 3 Nederlanders heeft beperkte gezondheidsvaardigheden. Dit betekent dat zij moeite hebben met het vinden, begrijpen en toepassen van informatie over gezondheid. Niet alleen de communicatie in de zorg sluit onvoldoende aan bij deze mensen, ook klinkt hun stem te weinig door in de spreekkamers en in het beleid van zorgaanbieders.

Zo is meestal een selecte groep (hoogopgeleid, gepensioneerd) lid van een cliëntenraad. En doet een selectieve groep regelmatig mee aan vragenlijstonderzoek en andere vormen van inspraak. Voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden zijn vragenlijsten en digitale systemen (zorgdossiers) vaak te ingewikkeld.

Deze handreiking van het LSR (Landelijk Steunpunt medezeggenschap) en Pharos (expertisecentrum voor gezondheidsverschillen) beschrijft hoe de communicatie en medezeggenschap inclusiever kan.

Menukaart met instrumenten

De handreiking biedt een menukaart met de instrumenten:

• voorbeeldprogramma workshop /startbijeenkomst
• praktijkcheck (hoe begrijpelijk zijn de website, brochures en brieven?). Met links naar taaltests, filmpjes en achtergrondinformatie.
• sneltest gezondheidsvaardige organisatie. Met link naar een online toegankelijkheidstest van de eigen organisatie.
• tips voor breder achterbancontact

De handreiking komt voort uit een aantal proeftuinen. Citaten en voorbeelden uit de proeftuinen illustreren de tips en adviezen.

Is een document niet meer via de link beschikbaar? Neem contact met ons op. Het document dat je opvraagt, voldoet niet aan de eisen voor digitale toegankelijkheid (WCAG). Daarom bieden wij het niet zelf aan via Participatiekompas.

Achtergrond

De wet op de medezeggenschap cliëntenzorginstellingen, de Wmcz 2018, vormde de directe aanleiding voor het ZonMw-project waar deze handreiking onderdeel van is. Het project is gefinancierd met subsidie uit het programma Voor Elkaar!

Colofon

• Auteur: LSR, Pharos
• Opdrachtgever: ZonMw
• Publicatiedatum: juni 2021