Ga naar de hoofdcontent
Praktijkvoorbeeld

Clinical mock trial: droog oefenen met de patiënt

Clinical mock trial is een relatief onbekende vorm van patiëntenparticipatie. Psoriasispatiënten Nederland deed eraan mee om het participatieproces in onderzoek aan te scherpen. Een vorm van betrokkenheid die bij voorkeur aanvulling krijgt met andere vormen van participatie.

Patiëntenvertegenwoordiger Gonny Tafuni en coördinator patiëntenparticipatie Ilse van Ee van Psoriasispatiënten Nederland delen hun ervaring met de clinical mock trial.

Een goed gesprek met de patiënt

De patiëntenvereniging werd benaderd door Boehringer Ingelheim. Het farmaceutische bedrijf gaat klinisch onderzoek doen naar een nieuw medicijn voor een zeldzame vorm van psoriasis. Eén van de stappen in de onderzoeksopzet was een oefengesprek met een kandidaat-deelnemer. In dat gesprek had de arts-onderzoeker niet alleen oog voor het medisch traject van de behandeling, maar werd er specifiek gekeken naar wat de aandoening en het onderzoek betekenen voor de patiënt en wat voor hem of haar belangrijke factoren zijn in het onderzoeksproces.

Mock of proef

Een pas op de plaats maken om met input van de patiënt de trial nog te kunnen bijsturen. En vooral om het eerste gesprek met een kandidaat-deelnemer te oefenen. Want hoe je zo’n gesprek voert en hoe je als arts-onderzoeker een patiënt vraagt om deel te nemen aan onderzoek, bepaalt mede de bereidheid om mee te doen en het onderzoekstraject ook vol te houden. Mock trial is Engels voor proefproces, een simulatie.

De fabrikant vroeg de Psoriasisvereniging naar een patiëntenvertegenwoordiger. Vervolgens nam Gonny Tafuni deel aan de mock trial.

“Gonny is één van onze ervaringsdeskundigen die zijn opgeleid om te participeren in onderzoek”, licht Ilse van Ee toe.

Doel van de mock trial was ook om te achterhalen of Gonny mee kan en wil doen aan de werkelijke clinical trial en wat haar wensen en bezwaren zijn. Daarvoor moet de arts haar voorgeschiedenis goed kennen en weten of zij bijvoorbeeld last had van bijwerkingen van haar huidige medicatie. Daar is dan ook uitgebreid over gesproken.

Gonny is één van onze ervaringsdeskundigen die zijn opgeleid om te participeren in onderzoek.
Ilse van Ee, Psoriasispatiënten Nederland

Aangenaam en open

“Het gesprek is bijzonder aangenaam en ontspannen verlopen”, vertelt Gonny. “Er werd echt goed de tijd genomen, waarbij diep is doorgevraagd. Had elke arts maar zoveel tijd en aandacht voor me. Ik had ook echt het gevoel dat mijn inbreng serieus genomen werd. Ik herinner me nog dat de arts op een gegeven moment zei: ‘had ik dat maar aan het begin van mijn carrière geweten’. Dan denk ik: yes, ik doe dit niet voor niets.”

Dan denk ik: yes, ik doe dit niet voor niets.
Gonny Tafuni, patiëntenvertegenwoordiger

Ruim de tijd nemen

Ilse: “Het goede aan zo’n mock trial is dat de arts ruim de tijd neemt. In de werkelijke situatie gaat zo’n gesprek toch wat gehaaster. Door vooraf goed met de patiënt door te nemen wat de wensen, maar ook zeker de zorgen zijn bij zo’n trial, komt er veel onvermoede informatie boven tafel. Dat was ook het leerpunt van deze mocktrial. Neem de tijd voor het gesprek om patiënten te includeren in onderzoek.”

“Zeker”, vult Gonny aan, “zo heb ik duidelijk gemaakt dat ik voor het onderzoek in ieder geval niet wil stoppen met mijn medicatie. Want het kost daarna zoveel tijd en moeite om dat weer op te bouwen.”

Neem de tijd voor het gesprek om patiënten te includeren in onderzoek.
Ilse van Ee, Psoriasispatiënten Nederland

Input voor het eerste gesprek

Een ander doel van de mock trial was om input te verzamelen voor arts-onderzoekers over hoe ze de eerste gesprekken voeren met kandidaat-deelnemers. Ilse van Ee: “Inclusie is belangrijk bij klinisch onderzoek. Als de arts het eerste gesprek op de juiste manier, met de juiste informatie en de juiste vragen voert, is de kans op uitval kleiner. Doordat het onderzoek dan rekening kan houden met bezwaren van deelnemers, zoals het tijdelijk stoppen met medicatie. Er kunnen kritieke punten zijn waarop mensen afhaken.”

Mock trial een van vele stapjes

Volgens Ilse van Ee is de clinical mock trial één van de stappen in het participatieproces. “Idealiter worden we natuurlijk vanaf het begin bij onderzoek betrokken. Om ook al mee te denken over de opzet. Uitsluitend deelnemen aan zo’n mock trial vinden wij wat te summier. Bij dit onderzoek hebben we ook onze feedback gegeven op de opzet en de patiënteninformatie.”

“Maar iedere vorm van participatie is welkom. Als we er weer voor gevraagd worden, doen we zeker opnieuw mee. Dit was een andere vorm van participatie dan we gewend zijn. Het kost relatief weinig inspanning en draagt toch ook bij aan een beter onderzoek. Ik zie het als een extraatje, omdat het niet zozeer over het onderzoek zelf gaat, maar over de manier waarop de onderzoeker het juiste gesprek voert met de patiënt. Dus dat kan er prima bij.”